W ubiegłym tygodniu, podczas posiedzenia Rady Dialogu Społecznego, nie udało się wypracować wspólnego stanowiska strony pracowników i strony pracodawców w sprawie Założeń projektu budżetu państwa na rok 2017. W tej sytuacji, zgodnie z ustawą o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego, każda ze stron może, w terminie 3 dni roboczych od dnia zakończenia negocjacji w RDS, przedstawić własne stanowisko. W ubiegły czwartek strona związkowa podjęła próbę wypracowania stanowiska w kwestiach, o których mowa w Założeniach. Po kilku dniach prac, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, Forum Związków Zawodowych, NSZZ „Solidarność" wypracowały wspólne stanowisko.
Strona związkowa krytycznie ocenia Założenia. W naszej ocenie istnieją dwa czynniki ryzyka, które mogą mieć istotny wpływ na prognozę wielkości makroekonomicznych na rok 2017. Pierwszym z nich są uwarunkowania prognozy dochodów budżetu państwa wynikające z wprowadzonych lub zapowiadanych inicjatyw legislacyjnych. Drugim, niestabilna sytuacja w otoczeniu zewnętrznym Polski, w tym wynik referendum w Wielkiej Brytanii i jej ewentualne wyjście z Unii Europejskiej (Brexit).
Na pozytywną ocenę zasługuje natomiast przygotowanie narzędzi prawnych służących poprawie egzekwowania podatków, w tym podatku VAT. Trudno jednak obecnie dostrzec znaczącą poprawę w egzekwowaniu należności podatkowych. Wprawdzie dane za pierwszych pięć miesięcy tego roku pokazują poprawę ściągania podatków (wzrost o 7,2%, r/r), ale nadal zaległości budżetowe z tytułu różnych podatków i opłat są znaczące (53,4 mld zł wg stanu na dzień 30 czerwca 2015 roku, w tym z podatku VAT 35,8 mld zł). Determinacja rządu może więc okazać się niewystarczająca, aby szybko zrównoważyć ubytek w dochodach budżetu państwa.
Centrale związkowe podtrzymują oczekiwania dotyczące m.in:
odmrożenia funduszu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej i wzrostu wynagrodzeń na poziomie co najmniej 10,9%;
odmrożenia podstawy naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych;
przyjęcia 50-procentowego wskaźnika realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej za rok 2016 jako bazę do waloryzacji świadczeń emerytalnych i rentowych;
szybszego wzrostu emerytur i rent oraz wypracowania systemowego rozwiązania zapewniającego szybszy ich wzrost w miejsce stosowanego w ostatnich latach jednorazowego dodatku;
przywrócenia obniżonych stawek podatku VAT w wysokości 7% i 22%;
zwaloryzowania stawek tzw. kilometrówki za używanie pojazdów prywatnych do celów służbowych;
wprowadzenia niższej stawki podatku od dochodów osobistych (PIT) dla najmniej zarabiających i wyższej dla osób o najwyższych dochodach;
zwiększenia kwoty wolnej od podatku i wysokości kosztów uzyskania przychodu;
opodatkowania wszystkich dochodów z pracy niezależnie od formy prawnej w jakiej jest ona świadczona;
wypełnienia rekomendacji Międzynarodowej Organizacja Pracy (MOP), aby płaca minimalna wynosiła 50% płacy przeciętnej;
ratyfikowania przez Polskę: art. 4 ust. 1 Europejskiej Karty Społecznej, który zobowiązuje państwo do zagwarantowania pracownikowi wynagrodzenia zapewniającego godziwy poziom życia, oraz Konwencji MOP nr 131, jak również przyjęcia Zalecenia nr 135 z 1970 roku dotyczącego ustalania płac minimalnych.
(nq) za stroną www.opzz.org.pl